Milli Konservatuar ve Müzik Bilimleri Fakültesi Önermesi

 

T.C. YÜKSEK ÖĞRETİM KURULU BAŞKANLIĞINA

 

ÜNİVERSİTELER BÜNYESİNDE

MÜZİK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

KURULMASI HAKKINDA

RAPOR [1]

 

(Prof. Rûhî AYANGİL, 05 Nisan 2017, ANKARA)

 

 

GEREKÇE: T.C. Üniversiteleri bünyelerinde yer alan DEVLET KONSERVATUARI  örgütlenmeleri, – Türkiye’deki Devlet Konservatuarları yapısallık ve işlevselliği gözönüne alındığında -, ülkemiz Müzik Yaşantısında “iki başlı kültürel/ sanatsal çatışma”yı potansiyel olarak bünyesinde barındıran bir örgütlenme biçiminin yansıması olup, kabaca  Batı Müziği – Türk Müziği karşıtlığını içeren ve sürekli çözümsüzlük üreten bir olguyu işâret etmektedir.

 

Bu olgu, gerek insan kaynakları, gerekse ekonomik kaynaklar bakımından girdileri ile çıktılarının nihâî muhasebesinde, 21. Yüzyılda ülkenin arzu ettiği sanatsal ve bilimsel gelişme çizgisine yanıt vermekten uzak olduğu kadar, toplumun moral değerlerini ve toplumsal barışı önemli ölçüde zedelediğinden (örnekle: Doğucu – Batıcı; Çağdaş – Çağdışı; İlerici – Gerici, ilh), artık aşılması gereken bir örgütlenme modeli olduğunu bizlere hatırlatır.

 

ÖNERME: Bu nedenle öncelikle:

 

  1. a) Ülkedeki Batı Müziği – Türk Müziği konservatuarları ayrımı ivedilikle sona erdirilmeli ve bütün farklı konservatuar yapıları, “Millî Konservatuar” başlığı altında birleştirilerek, aynı çatı altında ortak hedefli bir müzik eğitimi gerçekleştirilmelidir;
  2. b) Üniversitelerimizde, Müzikbilim Fakülteleri kurulmalıdır.

 

T.C. Yüksek Öğretim sistemi bu aşamada, Türkiye bakımından özgün bir araştırma ve bilim/ sanat üretme modeli olabilecek bir “MÜZİK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ” yapılanması ile yukarıda değinilen “ikilik”den kaynaklanan olumsuzluğun aşılmasında öncü, belirleyici bir rol üstlenebilir.

 

MÜZİK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ, müziğin, Doğu – Batı sorunsalı kısır döngüsü dışında, yalnızca bilimsel ve sanatsal bir değer/ veri olarak ele alınacağı “uluslararası ölçütlerde” örgütlenme, bilimsel yapılanma, araştırma, eğitim, uygulama ve yayın faaliyetleri ile seçkinleşeceği bir oluşumu ifâde eder.

 

Vizyon itibarı ile:

  • “Müziğin, çağdaş bilimsel araştırma, geliştirme ve öğretim yöntemleri kullanılarak ulusal ve uluslararası bilim – sanat dünyasında temsili yolunda ve kamuoyunun kültürel – sanatsal yücelmesine katkıda bulunulmasında öncü bir fakülte olmak”;

Misyonu itibarı ile

  • Müzikbilim alanındaki üretimleriyle toplumun kültürel ve sanatsal gelişimine katkıda bulunmak;
  • Müzikbilim alanındaki bilgi, deneyim ve uygulamaların ulusal ve uluslararası boyutta tartışılması ve pratiğe dönüştürülmesi için ortak çalışma zemini ve katılımcı dinamiklerin oluşmasını sağlamak;
  • Müzikbilim alanında teorik ve pratik ihtiyaçlara cevap verecek nitelikte lisans ve lisansüstü eğitim programları sunmak.

Hedefler itibarı ile:

  • Toplumsal, tarihsel, kültürel bilince sahip;
  • İnsanlık değerlerine katkıda bulunan;
  • Disiplinlerarası çalışmayı öngören ve ekip çalışmasına yatkın;
  • Müziğin bilimsel ve sanatsal yönlerini bilgi ve beceri ile bütünleştirebilen;
  • Özgün ve deneysel bilim – sanat ürünleri ortaya koyabilen;
  • Teknolojik ve bilimsel gelişmeleri yakından izleyen;
  • Gözlemci, yaratıcı, yönlendirici, problem öneren ve çözümleyen;
  • Analitik düşünce yapısına ve eleştirel bakış açısına sahip;
  • Meslek etiğine bağlı müzikbilimciler, müzikçiler ve araştırmacılar yetiştirmek

 

Vizyon, misyon ve hedefleri öngörülerek akademik örgütlenmesi sağlanabildiği takdirde, MÜZİK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ örgütlenme modeli, Türk Yüksek Öğretim sistemi’nin gerek ulusal ve gerekse uluslararası bağlamda temsilinde ve ülkemizde yıllardır yaşanagelen bir sorunsalın aşılmasında “öncü ve örnek bir model” olarak seçkin bir yere sahip olacaktır.

ÖRNEK ÖRGÜTLENME MODELİ

 

olarak

 

MÜZİK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

 

Bünyesine Enstitü, Araştırma Merkezi, Yüksek okul gibi birimlerin bağlanmasına da imkân vermekle birlikte, (ihtiyaç halinde artırılabilecek) başlıca  beş ana bölümü içerir:

 

1 – Müzik Tarihi Bölümü [veya LÜ Programı]

Genel Tarih/ Müzik Tarihi/ Linguistik ve Tarihsel Metin Okumaları/ Çoklu dil eğitimi (Arapça, Farsça, Rusça, Çince, Türk lehçeleri) vd.

2 – Müzikoloji Bölümü [veya LÜ Programı]

Müzik Tarihi/ Sosyoloji-Antropoloji/ Paleografya/ Metin Karşılaştırmaları ve Analizi/ Etnografya – Alan Araştırması/ Dünya Müzikleri/ Müzik Yönetimi ve Müzik Müzeciliği/ Fikrî Haklar/ Çoklu dil eğitimi (Arapça, Farsça, Rusça, Çince, Türk lehçeleri) vd.

3 – Müzik Kuramı Bölümü [veya LÜ Programı]

Ses Fiziği-Matematik/ Genel Kuram Bilgisi/ Makam Kuramı/ Usûl Kuramı/ vd.

4 – Müzik Teknolojisi ve Kompozisyon Bölümü [veya LÜ Programı]

Yazılım Teknolojisi/ Bestecilik Temel Bilgisi/ vd.

5 – Müzik Toplulukları Bölümü [veya LÜ Programı]

Çalgı ve İleri performans teknikleri/ Ses eğitimi/ Topluluk yönetimi/ Toplu icra biçimleri, vd.

ALT YAPI

 

  • [Uluslararası ölçekte – Teknolojik Donanımlı] Çok Dilli Araştırma Kütüphanesi
  • [Uluslararası ölçekte – Teknolojik Donanımlı]Arşiv [Audiotek-Sonotek]
  • Akustik Laboratuarı
  • Görsel – İşitsel  Kayıt Stüdyosu
  • Çok Amaçlı Seminer Salonları ve Derslikler
  • Konser/ Konferans Salonu (Ortalama 500 Kişilik)
  • [Teknolojik Donanımlı/ Görsel- İşitsel] Yayın Merkezi
  • Çalgı yapım ve tamir atölyesi
  • Gerekli Çalgı ve diğer altyapı donanımı
  • Nitelikli yönetici/ eğitici kadro.

[Bağlı] UYGULAMA BİRİMLERİ

 

(Fakülteye bağlı Yüksek Okul çerçevesinde de örgütlenebilir; Ön lisans çıkışlılara lisans ve yüksek lisans imkânları açıktır)

 

  • Makam Müziği ve Dînî Müzik Uygulama Birimi
  • Halk Müziği Uygulama Birimi (Halk Dansları dahil)
  • Oda Müziği Orkestrası ve Koro
  • Modern Müzik Uygulama Birimi

 

 

Hareket Planı:

 

Öncelikle kendi akademik kadrosunun yetişmesine imkân verecek biçimde Lisansüstü programını oluşturarak işe başlanmalı,  bilâhare lisans programları devreye sokulmalıdır.

 

1 – İlk bir yıl detaylı planlama yapılmalıdır (Hemen de başlanabilir)

2 – İkinci iki yıl Yüksek lisans düzeyinde yalnızca 1 ve 2 no. programların ilânı ve açılması

3 – Üçüncü dört yılda diğer programlarla lisans eğitimine geçilmesi.

 

Yapılacak İşler: (Kuruluş aşaması)

 

  • İşlevselliğine uygun Fakülte Binası ve eklerinin özgün mimari proje uyarınca inşası veya amaca en uygun bina/ların tahsisi
  • Bölüm/ Program Adları, Dersler ve İçeriklerin, ECTS kredilerinin planlanması, yazımı, tercümesi, ilânı
  • Öğrenci Kabul Şartnamesinin hazırlanması, ilânı
  • Yönetici/ Eğitici kadrosu tesbiti ve gerçekleştirilmesi
  • Yurt dışı eğitimci bağlantılarının yapılması, yazışmaları
  • Araştırma Kütüphanesinin kurulması
  • Arşiv (Audiotek-Sonotek) kurulması
  • Görsel – İşitsel Ses Kayıt Stüdyosu kurulması
  • Akustik Laboratuarı kurulması
  • Yayın Merkezi Kurulması (Lisanslı nota yazım programları alınması), baskı,vd. işler
  • Çalgı Yapım ve Tamir Atölyesinin kurulması
  • Çalgı alımlarının (Demirbaş alımı) gerçekleştirilmesi: Piyano (Başlangıçta en az beş/ 1 tam kuyruklu – 2 yarım kuyruklu, 2 konsol), elektro klavye, Yaylı çalgılar (6+4=10 Keman/ 4 Viola/ 2 Çello/ 1 Kontrabas);
  • Türk Çalgıları alımlarının (Demirbaş alımı) veya imâlinin gerçekleştirilmesi (en az ikişer adet) (Kanun-Tanbur-Ud- Santur – Kemençe-Ney ve Kudûm/Bendir ile diğer bazı antik çalgılar: Çeng, Mıskal, Şahrûd, Nefîr, Nüzhe, vb),
  • Halk müziği çalgıları alımlarının (Demirbaş alımı) veya imâlinin gerçekleştirilmesi (en az ikişer adet) (Bağlama/ ailesi – Kemâne – Mey – Zurna – Kemençe – Tulum – Vurmalılar, vd.),
  •  Nota sehpaları, bilgisayar, scanner, diğer gerekli teknik donanım, aksesuar, vd. demirbaşalımları

 

Yapılacak İşler: (Kuruluştan sonra)

 

  • LÜ veya Lisans öğrenci alınması (Yabancı öğrenci dahil) Her Bölüme/ Programa min.2, max. 4 öğrenci alınması. Dört Yıl sonra: 2X4X4= 32 veya 4X4X4= 64 öğr.
  • Ders verilmesi (Dersler/ seminerler, vd.)
  • Öğrenci değişim programları (ERASMUS/ FÂRÂBÎ, vd) organizasyonu.
  • Yurt dışı doktora ve araştırma imkânlarının tesbiti.
  • …… University Music Publication serilerinin belirlenmesi ve yayına başlanması (Nitelikli Görsel – İşitsel – Bilimsel Yayın)
  • Work-shop, seminer, konferans, sempozyum, kongre ve uluslararası yaz okulu çalışmaları ile sanatsal etkinlikler (Örnek: International World Music Biennial) programlaması ve yıllık takviminin hazırlanması, ilânı, vb.

 

Örnek/ özgün  bir FAKÜLTE BİNASI ve içerdiği birimler: (En genel hatlarıyla)

 

  • Derslikler (Audio-visual donanımlı)
  • Seminer Salonları (Audio-visual donanımlı)
  • Konser/ Konferans Salonu (Audio-visual donanımlı)
  • Araştırma Kütüphanesi [Teknolojik Donanımlı]
  • Arşiv [Audiotek-Sonotek] [Teknolojik Donanımlı]
  • Akustik Laboratuarı
  • Görsel – İşitsel  Kayıt Stüdyosu
  • Yayın Merkezi [Teknolojik Donanımlı/ Görsel- İşitsel]
  • Dîni Müzik Performans Birimi (Stilize edilmiş Mevlevîhâne)
  • Çalgı yapım ve tamir atölyeleri
  • Çalgı, vd. malzeme depolama birim/leri.
  • Yönetim/Büro,vd. birimler

 

 

SONUÇ:

 

Yukarıda gerekçe, önerme, modelleme ve yöntemi itibarı ile Türkiye’de müzik eğitim ve öğretiminin nasıl olması gerektiğine, en genel hatları ile değinilmiştir. Buna göre:

 

1 – Ülkedeki devlet konservatuarları arasındaki (Batı – Türk ) ikiliğin sona erdirilmesi ve bütün konservatuarların “Millî Konservatuar” bağlamında birleştirilerek ortak hedefli müzik eğitiminin mümkün kılınması;

2 – Akademik düzeydeki müzik eğitim – öğretiminin de (uluslar arası örnekler de göz önüne alınarak) Yüksek Öğrenim sistemimize dahil olunacak “Müzik Bilimleri Fakültesi” örgütlenme modeli ile çözüme kavuşturulması, bilimsel, rasyonel ve pratik  çözüm açısından en uygunu ve yapılması mümkün olanıdır.

 

Bilgileri saygı ile arz olunur.

 

 

Prof. Rûhî AYANGİL (05.04.2017, Istanbul)

(YTÜ/E – İTÜ)

 

 

[1] Bu rapor ilk kez 17 Haziran 2012 tarihinde kaleme alınarak, önce Artuklu Üniversitesi, daha sonra Sakarya Üniversitesi Rektörlüklerine arz edilmiştir. R.A.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.